З 7 мая па 3 чэрвеня ў аддзеле абслугоўвання афіцыйнымі дакументамі (пам. 207) адкрыта выстаўка “Мноства культур – адна цывілізацыя”, прысвечаная Сусветнаму дню культурнай разнастайнасці ў імя дыялогу і развіцця.
Культура з яе багатай разнастайнасцю з’яўляецца вечнай каштоўнасцю чалавецтва. Аднак небяспека рэзкага скарачэння шырыні культурнай разнастайнасці ў сучасным свеце вельмі сур’ёзная. Амаль усюды пад уздзеяннем глабалізацыі паміраюць мовы, губляюцца традыцыі, цалкам знікаюць самабытныя культуры. Таму, разумеючы важнасць прыняцця мер для захавання множнасці культур і іх разнастайнасці і падтрымліваючы дух раўнапраўнага партнёрства і салідарнасці, Генеральная Асамблея ААН у сваёй рэзалюцыі (A/RES/57/249) ад 20 снежня 2002 года абвясціла 21 мая Сусветным днём культурнай разнастайнасці ў імя дыялогу і развіцця. Свята вырашана было адзначаць штогод, пачынаючы з 2003 года.
Гэты Дзень дае сусветнай супольнасці магчымасць глыбей усвядоміць каштоўнасці культурнай разнастайнасці і навучыцца развіваць супрацоўніцтва паміж народамі. У рэзалюцыі адзначалася, што справядлівы абмен і дыялог паміж цывілізацыямі і культурамі на аснове ўзаемаразумення, павагі, і роўнай вартасці ўсіх культур з’яўляецца неабходнай умовай для дасягнення сацыяльнай згуртаванасці і міру паміж народамі.
Культурная разнастайнасць – гэта найкаштоўнейшы актыў, які з’яўляецца абавязковай умовай у справе скарачэння маштабаў галечы і дасягнення ўстойлівага развіцця. Множнасць культур з’яўляецца рухаючай сілай развіцця не толькі адносна эканамічнага росту, але і як сродак для больш паўнавартаснага інтэлектуальнага, эмацыянальнага, маральнага і духоўнага жыцця.
Правядзенне Сусветнага дня культурнай разнастайнасці спрыяе захаванню нацыянальнай самабытнасці, культурнай і моўнай разнастайнасці, матэрыяльнай і нематэрыяльнай культурнай спадчыны.
Павышаная ўвага ў апошнія гады надаецца міжнародна-прававому рэгуляванню ў галіне культуры, паколькі культурныя правы складаюць неад’емную частку праў чалавека. У многіх міжнародных прававых актах замацавана права кожнага чалавека на магчымасць удзельнічаць у культурным жыцці па сваім выбары і прытрымлівацца сваіх культурных традыцый. Гэтыя прынцыпы адлюстраваны ва Усеагульнай дэкларацыі аб культурнай разнастайнасці, прынятай ЮНЕСКА ў 2001 годзе, якая з’явілася першым міжнародным прававым інструментам захавання культурнай разнастайнасці. Яна змяшчае сукупнасць кіруючых прынцыпаў для стварэння больш міралюбівага і справядлівага грамадства, якое засноўваецца на ўзаемнай павазе і памяркоўнасці. У ёй закладзена імкненне да прызнання культурнай разнастайнасці не проста як факта, а як крыніцы наватарства, абменаў і творчасці, якія фарміруюць асновы чалавецтва.
На выстаўцы прадстаўлена больш за 100 дакументаў на рускай, англійскай, французскай і нямецкай мовах. Вялікую частку экспазіцыі складаюць дакументы міжнародных арганізацый: кнігі, брашуры, мімеаграфаваныя матэрыялы ААН, перыядычныя выданні, буклеты.
Экспазіцыя ўключае наступныя тэматычныя раздзелы:
- Культурны дыялог і культурная разнастайнасць у інтарэсах устойлівага развіцця.
- Збліжэнне культур і працэс мірабудаўніцтва: культура міру.
- Міжрэлігійны дыялог – важны кампанент збліжэння культур.
- Ахова моўнай разнастайнасці і падтрымка шматмоўя.
- Ахова матэрыяльнай і нематэрыяльнай культурнай спадчыны як фактар збліжэння культур.
Выстаўка будзе карысная лінгвістам, філолагам, супрацоўнікам устаноў культуры і мастацтва, гісторыкам, а таксама шырокаму кругу чытачоў, якія цікавяцца пытаннямі ўзаемадзеяння культур, моўнай і культурнай разнастайнасцю.
Карысныя спасылкі
Дні, гады і дзесяцігоддзі
- 21 мая – Сусветны дзень культурнай разнастайнасці ў імя дыялогу і развіцця (A/RES/57/249 )
- 16 лістапада – Міжнародны дзень, прысвечаны памяркоўнасці (A/RES/51/95)
- Першы тыдзень лютага – Сусветны тыдзень гарманічных міжканфесійных адносін
- 2010 год – Міжнародны год збліжэння культур (A/RES/62/90)
- 2008 год – Міжнародны год моў (A/RES/61/266)
- 2001 год – Год дыялогу паміж цывілізацыямі пад эгідай ААН (A/RES/53/22)
- 2001–2010 гады – Міжнароднае дзесяцігоддзе культуры міру і ненасілля ў інтарэсах дзяцей планеты (A/RES/59/143)
Дакументы
Рэзалюцыі Генеральнай Асамблеі
Даклады і запіскі Генеральнага сакратара
- Пытанні памяркоўнасці
- Культура свету
- Барацьба супраць дыфамацыі рэлігій
- Дакументы па падтрымцы міжрэлігійнага і міжкультурнага ўзаемаразумення і супрацоўніцтва на карысць міру
Дэкларацыі, канвенцыі і пагадненні
- Дэкларацыя ААН аб правах карэнных народаў (2007 год)
- Дэкларацыя аб садзейнічанні дыялогу і ўзаемаразуменню паміж рэлігіямі і цывілізацыямі («Охрид 2007»)
- Дэкларацыя Другога з’езда сусветных і традыцыйных рэлігій (23–24 сентября 2006 года, Астана, Казахстан)
- Балійская дэкларацыя аб наладжванні гарманічных міжканфесійных адносін у рамках міжнароднага супольніцтва (21–22 ліпеня 2005 года, Балі, Інданезія)
- Канвенцыя аб ахове і падтрымцы разнастайнасці форм культурнага самавыяўлення (2005 год)
- Канвенцыя аб ахове нематэрыяльнай культурнай спадчыны (2003 год)
- Усеагульная дэкларацыя ЮНЕСКА аб культурнай разнастайнасці (2001 год)
- Глабальны парадак дня для дыялогу паміж цывілізацыямі (2001 год)
- Дэкларацыя аб культуры свету і праграма дзеянняў у галіне культуры свету (1999 год)
- Афінская дэкларацыя "Спадчына старажытных цывілізацый: наступствы для сучаснага свету" (1998 год)
- Дэкларацыя прынцыпаў памяркоўнасці (1995 год)
- Дэкларацыя аб правах асоб, якія прыналежаць да нацыянальных або этнічных, рэлігійных і моўных меншасцей (1992 год)
- Дэкларацыя аб ліквідацыі ўсіх форм нецярпімасці і дыскрымінацыі на аснове рэлігіі або перакананняў (1981 год)