З 6 снежня па 3 студзеня ў аддзеле абслугоўвання афіцыйнымі дакументамі (пам. 207) адкрыта выстаўка “Правы чалавека: свабода і роўнасць для ўсіх”, прысвечаная Міжнароднаму дню праў чалавека.
Гэты Дзень быў абвешчаны рашэннем Генеральнай Асамблеі ААН (рэзалюцыя 423 (V)) у 1950 годзе і штогод адзначаецца 10 снежня. Дата абрана ў гонар прыняцця Генеральнай Асамблеяй ААН 10 снежня 1948 года Усеагульнай дэкларацыі праў чалавека. Дэкларацыя стала першым сусветным дакументам, які сфармуляваў палажэнні аб правах чалавека і абвясціў правы асобы, грамадзянскія і палітычныя правы і свабоды. Яна ўключана ў Кнігу рэкордаў Гінеса як дакумент, перакладзены на звыш 380 моў і дыялектаў.
Усеагульная Дэкларацыя праў чалавека стала базавым міжнародным кодэксам, на аснове якога ажыццяўлялася распрацоўка іншых міжнародных пагадненняў. Яе палажэнні ляглі ў аснову звыш 80 міжнародных дагавораў і дэкларацый па правах чалавека, вялікай колькасці рэгіянальных канвенцый, нацыянальных законаў і канстытуцый дзяржаў. У сваёй сукупнасці яны складаюць усёабдымную сістэму норм, якія маюць абавязковую юрыдычную сілу і закліканы забяспечыць падтрымку і абарону праў чалавека.
Правы чалавека – базавая каштоўнасць, якая прызнаецца ўсімі дэмакратычнымі дзяржавамі. На сёння ўсімі дзяржавамі – членамі ААН ратыфікаваны прынамсі адзін з дзевяці асноўных міжнародных дагавораў па правах чалавека, а 80% з іх ратыфікавалі чатыры або больш, што з’яўляецца канкрэтным праяўленнем універсальнасці Усеагульнай дэкларацыі праў чалавека і замацаваных у ёй норм. Аднак нягледзячы на прызнанне праў чалавека у законах і ў абавязацельствах дзяржаў, у любой краіне можна выявіць прабелы ў практычнай рэалізацыі праў чалавека. Мэта ажыццяўлення Дэкларацыі ў рэальнасці для ўсіх і кожнага пакуль яшчэ застаецца не дасягнутай. Таму актыўна вядзецца пошук шляхоў пераадолення перашкод, якія замінаюць ажыццяўленню ўсіх стандартаў у сферы праў чалавека.
Галоўная мэта Міжнароднага дня праў чалавека – трыумф ва ўсім свеце паняццяў волі, бяспекі і роўнасці людзей у стаўленні адзін да аднаго. Правядзенне гэтага Дня – штогадовая магчымасць па-сапраўднаму ацаніць усё, што ўжо было зроблена ў галіне праў чалавека, і звярнуць увагу на нейкі канкрэтны аспект гэтых праў. Закранаюцца такія аспекты, як расавая дыскрымінацыя, катаванні і насільныя знікненні, а таксама правы інвалідаў, жанчын, дзяцей, мігрантаў, меншасцей і карэнных народаў.
Тэма Дня ў 2012 годзе – “Мой голас мае значэнне”. ААН прапаноўвае засяродзіць увагу грамадства на правах усіх людзей – жанчын, моладзі, меншасцей, асоб з інваліднасцю, карэнных народаў, тых, хто жыве ў галечы, і тых, хто апынуўся на самым краі жыцця. Неабходна зрабіць так, каб іх галасы былі пачуты ў грамадстве, а іх патрэбы і спадзяванні былі ўлічаны пры прыняцці рашэнняў.
Прапанаваная чытачам выстаўка налічвае звыш 100 дакументаў. Вялікую частку экспазіцыі складаюць дакументы міжнародных арганізацый (ААН, ЮНЕСКА, Еўрапейскага саюза, Савета Еўропы і інш.) на рускай і англійскай мовах: кнігі, перыядычныя выданні, мімеаграфаваныя матэрыялы ААН, брашуры, буклеты.
Экспазіцыя ўключае наступныя тэматычныя раздзелы:
- Правы чалавека: гісторыя, тэорыя, сучаснасць.
- Міжнародныя механізмы абароны грамадзянскіх, палітычных, сацыяльных, эканамічных і культурных праў чалавека. Усеагульная дэкларацыя праў чалавека.
- Правы жанчын і дзяцей.
- Правы бежанцаў і мігрантаў.
- Правы меншасцей і карэнных народаў.
- Ліквідацыя расавай дыскрымінацыі і апартэіду.
- Адукацыя ў галіне праў чалавека.
Выстаўка будзе цікавая спецыялістам у галіне міжнароднага права, сусветнай палітыкі, міжнародных адносін і праў чалавека, а таксама студэнтам, магістрантам, выкладчыкам, палітычным і грамадскім дзеячам і ўсім, хто цікавіцца станам і рэалізацыяй праў чалавека ў сучасным свеце.
Кантактны тэлефон: (8 017) 293 27 34.
Карысныя спасылкі
Органы ААН
- Трэці камітэт Генеральнай Асамблеі (сацыяльныя, гуманітарныы пытанні і пытанні культуры)
- Савет па правах чалавека
- Упраўленне вярхоўнага камісара па правах чалавека
- Статутныя і дагаворныя органы
Тэматычныя пытанні
- Дзень праў чалавека (10 снежня)
- Кампанія Генеральнага сакратара ААН "Разам пакончым з насіллем у адносінах да жанчын"
- Праграма дзеянняў ААН супраць сексуальнага насілля ва ўмовах канфліктаў *
- Генацыд
- Карэнныя народы
- Становішча дзяцей і ўзброеныя канфлікты
- Інваліды
- Абарона грамадзян ва ўзброеным канфлікце
- Напрамкі дзейнасці па правах чалавека
- Свабода рэлігіі і перакананняў
- Правы меншасцей
- Насільныя або нядобраахвотныя знікненні
Дакументы
- Усеагульная дэкларацыя праў чалавека
- Міжнародна-прававыя дакументы ў галіне праў чалавека
- 60-я гадавіна Усеагульнай дэкларацыі праў чалавека
Канферэнцыі
- Канферэнцыя па аглядзе Дурбанскага працэсу (Жэнева, 20–24 красавіка 2009 г.)
- Сусветная канферэнцыя па барацьбе супраць расізму, расавай дыскрымінацыі, ксенафобіі і звязанай з імі нецярпімасці (Дурбан, Паўднёвая Афрыка, 31 жніўня – 7 верасня 2001 г.)
- Канферэнцыі па правах чалавека (2000–2011 гг.)