З 10 снежня 2008 года па 3 студзеня 2009 года ў аддзеле абслугоўвання афіцыйнымі дакументамі Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі (2 паверх, пакой 207) адкрыта тэматычная кніжная выстаўка “Годнасць і роўнасць – усім: 60 гадоў Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека”, прысвечаная Міжнароднаму дню правоў чалавека і 60-годдзю прыняцця Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека.

На выстаўцы прадстаўлены больш за 100 дакументаў. Большую частку экспазіцыі складаюць дакументы міжнародных арганізацый (ААН, ЮНЕСКА, Еўрапейскага Саюза, Савета Еўропы і інш) на рускай і англійскай мовах: кнігі, перыядычныя выданні, мімеаграфаваныя матэрыялы ААН, брашуры, буклеты.

Экспазіцыя ўключае наступныя тэматычныя раздзелы:

правы чалавека: гісторыя, тэорыя, сучаснасць;
міжнародныя механізмы абароны грамадзянскіх, палітычных, сацыяльных, эканамічных і культурных правоў чалавека. Усеагульная дэкларацыя правоў чалавека;
правы жанчын і дзяцей;
правы бежанцаў і мігрантаў;
правы меншасцяў і карэнных народаў;
ліквідацыя расавай дыскрымінацыі і апартэіду;
інфармацыя і адукацыя ў галіне правоў чалавека.

Выстаўка адрасуецца спецыялістам у галіне міжнароднага права, сусветнай палітыкі, міжнародных адносін і правоў чалавека, а таксама студэнтам, магістрантам, выкладчыкам, палітычным і грамадскім дзеячам і ўсім тым, хто цікавіцца станам і рэалізацыяй правоў чалавека ў сучасным свеце.

Дзень правоў чалавека быў аб’яўлены рашэннем Генеральнай Асамблеі ААН (рэзалюцыя 423(V)) у 1950 годзе і штогод адзначаецца 10 снежня. Менавіта ў гэты дзень у 1948 годзе Генеральнай Асамблеяй ААН была прынята Усеагульная дэкларацыя правоў чалавека, якая абвясціла правы асобы, грамадзянскія і палітычныя правы і свабоды.

Усеагульная дэкларацыя правоў чалавека з’яўляецца асновай міжнародных стандартаў і нормаў у галіне правоў чалавека. Яна пакладзена ў аснову больш за 80 міжнародных дагавораў, дэкларацый, канвенцый, нацыянальных законаў аб правах чалавека і канстытуцый дзяржаў.

Дэкларацыя апублікаваная больш чым на 360 мовах і з’яўляецца дакументам, перакладзеным на найбольшую колькасць моў. Гэта сведчыць пра яе універсальны характар і пра тое, што яна застаецца такой жа актуальнай, як і ў дзень яе прыняцця.

Паспяховае ажыццяўленне Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека выклікала ўступленне ў сілу ў 1976 годзе Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах і Міжнароднага пакта аб эканамічных, сацыяльных і культурных правах. У гэтых дакументах замацаваныя такія “паўсядзённыя” правы, як права на жыццё, роўнасць перад законам, свабоднае выяўленне меркаванняў, сацыяльнае забеспячэнне, права на працу і адукацыю. У сукупнасці з Усеагульнай дэкларацыяй правоў чалавека гэтыя пакты складаюць Міжнародны біль аб правах чалавека.

Колькасць міжнародных дакументаў па правах чалавека расце, яны працягваюць удасканальвацца. У наш час распрацаваны цэлы шэраг міжнародных інструментаў, якія напоўнілі практычным зместам тыя асноўныя правы, што былі прадугледжаныя ў Дэкларацыі, у тым ліку грамадзянскія, палітычныя, эканамічныя, сацыяльныя і культурныя. Разам з тым, нягледзячы на прызнанне правоў чалавека ў законах і абавязацельствах дзяржаў, у любой краіне свету можна знайсці прабелы ў практычнай рэалізацыі стандартаў у галіне правоў чалавека. Мэта ператварэння Дэкларацыі ў рэальнасць для ўсіх і кожнага пакуль што застаецца недасягнутай. Таму актыўна вядзецца пошук спосабаў пераадолення перашкод на шляху ажыццяўлення ўсіх стандартаў у галіне правоў чалавека.

Рэспубліка Беларусь з’яўляецца ўдзельнікам асноўных міжнародных дагавораў і канвенцый у галіне правоў чалавека. Наша краіна выступае за канструктыўнае міжнароднае супрацоўніцтва ў праваахоўнай галіне, заснаванае на прынцыпах узаемнай павагі і раўнапраўнага партнёрства.

Спасылкі на Інтэрнет-рэсурсы

Рэзалюцыя аб абвяшчэнні Дня правоў чалавека (A/RES/423 (V)
Рэзалюцыя аб святкаванні 60-й гадавіны Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека (A/RES/63/25 (праект рэз. A/63/L.31))

Асноўныя дакументы па правах чалавека

Статут ААН (1945 год)
Усеагульная дэкларацыя правоў чалавека (1948 год)
Міжнародны пакт аб эканамічных, сацыяльных і культурных правах(1966 год)
Міжнародны пакт аб грамадзянскіх і палітычных правах (1966 год)
Венская дэкларацыя і Праграма дзеянняў (1993 год)
Пяцідзесяцігоддзе Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека (1998 год)
Канвенцыі і пагадненні
Дэкларацыі

Сістэма ААН

Карысныя спасылкі

Годнасць і роўнасць – усім: 60 гадоў Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека

Інфармацыйныя рэсурсы

Паслугі