ГалоўнаяНавіныПраект “100 дзён да Вялікай Перамогі. Па старонках беларускіх газет 1945 г.”
Гарады Беларусі: мінулае, сучаснасць, будучае
2 мая 1945 года. 7 дзён да Перамогі

3 мая 1945 года. 6 дзён да Перамогі

3 мая 1945 года. 6 дзён да Перамогі
Іншыя Навіны

75-годдзю Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне прысвячаецца новы праект Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі – “100 дзён да Вялікай Перамогі. Па старонках беларускіх газет 1945 г.”.
З 30 студзеня па 9 мая 2020 г. штодня на партале бібліятэкі публікуюцца матэрыялы, якія адлюстроўваюць хроніку навін і падзей з публікацый адпаведнага перыяду ў газетах Савецкай Беларусі 1945 г.

Берлін пасля капітуляцыі. Чырвоная армія працягвае наступленне. Узяты горад Цешын у Чэхаславакіі. Вайна на Ціхім акіяне. Газеты: “Звязда” (№ 81), “Советская Белоруссия” (№№ 80, 81). 

У аператыўнай зводцы за 3 мая (“Звязда”, № 81, с. 3; “Советская Белоруссия”, № 80, с. 4) паведамляецца, што ў Берліне ўжо пасля 21.00 2 мая савецкімі войскамі дадаткова ўзята ў палон больш за 20 тыс. нямецкіх салдат і афіцэраў, больш за 10 тыс. параненых заходзіцца ў шпіталях. Таксама здаліся ў палон некалькі нямецкіх генералаў.

З дзённіка Канстанціна Сіманава, карэспандэнта газеты “Красная звезда”: 3.05_1.jpg

“Трэцяе мая. Пыльны сонечны дзень. Некалькі нашых армій, якія бралі Берлін, рухаюцца праз яго ў розных напрамках, падымаючы страшныя клубы пылу. Ідуць танкі, самаходкі, кацюшы, тысячы і тысячы грузавікоў, гарматы, цяжкія і лёгкія, скачуць на абломках супрацьтанкавыя ўстаноўкі, ідзе пяхота, цягнуцца бясконцыя абозы. ...разгубленыя жыхары на разгромленых вуліцах, на скрыжаваннях, з вокнаў дамоў прыгнечана глядзяць на ўсё, што рухаецца, што грыміць, неверагодна люднае і зусім бясконцае. ...а насустрач, запаўняючы ўсе дарогі, паўзуць і паўзуць калоны палонных...” 3.05_2.jpgНашы ж, стомленыя ад доўгай  вайны, але шчаслівыя – фатаграфуюцца каля помніка Вільгельму Першаму (Симонов К.М. Незадолго до тишины: записки 1945 г.: март–апр.–май. Масква, 1974, с. 218–219. Кніга захоўваецца ў фондзе Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі).

На іншых участках наступленне Чырвонай арміі ў гэты дзень працягвалася: “войскі 2-га Беларускага фронту выйшлі на ўзбярэжжа Балтыйскага мора, усталявалі сувязь з англійскімі войскамі на лініі Вісмар – Швэрын – р. Эльба”; “войскі 1-га Беларускага фронту выйшлі да р. Эльба на паўднёвым усходзе ад г. Вітэнберг і ўсталявалі сувязь з амерыканскімі войскамі”;  “войскі 1-й гвардзейскай арміі 4-га Украінскага фронту вызвалілі ў Чэхаславакіі г. Цешын” (“1418 дней Великой Отечественной войны”. Мінск, 2014, с. 401). У Цешыне сыходзіліся шашэйныя і чыгуначныя дарогі, гэта быў буйны транспартны вузел, таму немцы стварылі тут асабліва ўмацаваны абаронны пункт: “з поўначы і ўсходу горад прыкрывалі некалькі ліній траншэй, жалезабетонныя надолбы і шырокія мінныя палі”; каменныя будынкі і карпусы заводаў таксама былі прыстасаваныя да кругавой абароны. Жорсткія баі на вуліцах горада пераходзілі ў рукапашныя – і ўсё-такі нашы войскі пераадолелі супраціўленне ворага (“Звязда”, № 81, с. 3; “Советская Белоруссия”, № 80, с. 4).

Ваенныя дзеянні працягваліся і на Ціхім акіяне. З Лондана перадалі, што пасля высадкі дэсанту “англійскія войскі ўступілі ў сталіцу Бірмы (цяпер М’янма) Рангун”, аўстралійскія войскі высадзіліся на востраве Таракан каля паўночна-ўсходняга ўзбярэжжа вострава Барнэа (Калімантан). Амерыканскія “лятучыя крэпасці”, паводле звестак з Вашынгтона, з Марыянскіх астравоў здзейснілі налёт на японскі востраў Кюсю.

І навіны ад саюзнікаў з Еўропы. У Італіі падчас арышту Б. Мусаліні канфіскавана залатой валюты на суму звыш 50 млн лір ( “Звязда”, № 81, с. 3; “Советская Белоруссия”, № 80, с. 4). Новазеландскія часткі войскаў саюзнікаў, паводле лонданскаа агенцтва Рэйтар, “увайшлі ў порт Трыест” (Італія), дзе ўжо знаходзіліся “югаслаўскія войскі маршала Ціта” (“Советская Белоруссия”, № 81, с. 4).

 Яшчэ сем дзён заставалася да Перамогі…

Аўтар публікацыі: Л. Тупчыенка-Кадырава, аддзел карпаратыўнага ўзаемадзеяння НББ.

Усе матэрыялы праекта даступны на партале НББ і сайце “Беларусь у інфармацыйнай прасторы”.


Навіны

15–30 верасня 1944 года. На шляху да Вялікай Перамогі

24 Вер 2024

Працяг новага праекта Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі “Газетныя радкі чытаючы сэрцам. Да 80-годдзя Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне” прысвечаны 80-годдзю Перамогі савецкага народа над нямецка-фашысцкімі захопнікамі ў Вялікай Айчыннай вайне. З канца ліпеня 2024-га па май 2025 г. на партале Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі публікуюцца матэрыялы з газет Савецкай Беларусі 1944 года, якія адлюстроўваюць хроніку навін і падзей таго часу.

Праект “Газетныя радкі чытаючы сэрцам. Да 80-годдзя Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне”

Новае выданне твораў Кузьмы Чорнага

24 Вер 2024

18 верасня супрацоўнікі Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі ўзялі ўдзел у прэзентацыі другога тома Збору твораў Кузьмы Чорнага, якое адбылося ў Інстытуце літаратуразнаўства імя Янкі Купалы Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.

Да 100-годдзя літаб'яднання "Маладняк"

Зала дакументаў па мастацтве прапануе: рубрыка “Паштоўкі і плакаты з фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі”

22 Вер 2024

Кожны дзень, праходзячы па калідорах бібліятэкі, мы і нашы чытачы любуемся творамі беларускіх жывапісцаў, скульптараў, майстроў дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва.

Зала дакументаў па мастацтве прапануе...

У бібліятэцы абмеркавалі міжнародныя стандарты і выбарчы працэс

20 Вер 2024

19–20 верасня ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі адбылася Міжнародная навукова-практычная канферэнцыя “Міжнародныя стандарты і выбарчы працэс: вопыт і перспектывы развіцця”.

Навіны Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

“«Песняры»: малітва галасоў і сэрцаў”: бібліятэка стварае новы віртуальны праект

20 Вер 2024

У гэтым годзе адзначаецца 55-годдзе з часу заснавання Беларускага дзяржаўнага ансамбля “Песняры” – легендарнага гурта, любімага мільёнамі слухачоў у розных краінах свету.

Навіны Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Бібліятэкарам