З 6 верасня па 13 кастрычніка ў аддзеле абслугоўвання афіцыйнымі дакументамі (пам. 207) ладзіцца тэматычная кніжная выстаўка “Пісьменнасць. Адукаванасць. Культура”, прысвечаная Міжнароднаму дню пісьменнасці.
Гэтае свята адзначаецца штогод 8 верасня, пачынаючы з 1966 г. Яно было заснавана ЮНЕСКА па рэкамендацыі Сусветнай канферэнцыі міністраў адукацыі па ліквідацыі непісьменнасці, якая адбылася ў Тэгеране ў верасні 1965 г.
Святкаванне Міжнароднага дня пісьменнасці – гэта магчымасць нагадаць грамадству, што пісьменнасць застаецца тым правам, якога пазбаўленая прыкладна пятая частка дарослага насельніцтва свету. Чатыры мільярды жыхароў нашай планеты ўмеюць чытаць і пісаць. У параўнанні з мінулымі гадамі колькасць пісьменных людзей на планеце павялічылася. Калі ў 1980 г. пісьменнымі можна было назваць каля 70 % жыхароў Зямлі, то ў 2000 г. – ужо 80 %. Тым не менш колькасць непісьменных паказвае, што праблема далёка не вырашана, і барацьба з непісьменнасцю па-ранейшаму застаецца задачай велізарнага маштабу і складанасці. Больш за 759 мільёнаў дарослых застаюцца непісьменнымі, больш за 72 мільёны дзяцей не ходзяць у школу. Акрамя таго, адукацыя шматлікіх дзяцей і дарослых, ахопленых школьнымі або іншымі адукацыйнымі праграмамі, не адпавядае ўзроўню, неабходнаму для таго, каб іх можна было лічыць пісьменнымі ва ўмовах сённяшняга свету, у стагоддзі новых інфармацыйных тэхналогій.
Пісьменнасць з’яўляецца асновай развіцця і крыніцай дабрабыту кожнай нацыі. Гэта неабходная перадумова здаровага, справядлівага і квітнеючага свету. Павышэнне ўзроўню пісьменнасці мае вялікае значэнне для дасягнення эканамічнага росту, выкаранення галечы, забеспячэння ўдзелу насельніцтва ў грамадскім і палітычным жыцці. Пісьменнасць мае велізарнае значэнне для набыцця найважнейшых жыццёвых навыкаў, што даюць чалавеку магчымасць процістаяць выклікам, з якімі ён можа сутыкнуцца на працягу свайго жыцця.
Каштоўны дар пісьменнасці можа стаць асновай для развіцця толькі ў тым выпадку, калі пастаянна падтрымліваецца праграмамі наступнай адукацыі, рознымі формамі навучання і падрыхтоўкі кадраў, фарміраваннем “пісьменнага асяроддзя”, у якім пісьменнасць становіцца залогам росквіту.
У пацверджанне важнасці ўсеагульнай пісьменнасці для чалавечага развіцця і рашэння глабальных праблем Генеральная Асамблея ААН у сваёй рэзалюцыі A/RES/56/116 абвясціла дзесяцігадовы перыяд, распачаты 1 студзеня 2003 г., Дзесяцігоддзем пісьменнасці ААН. Пісьменнасць з’яўляецца найважнейшай прыладай у дасягненні мэт у галіне развіцця, сфармуляваных у Дэкларацыі тысячагоддзя. Задача распаўсюджвання пісьменнасці ў свеце заключаецца ў тым, каб не толькі прызнаць яе велізарнае значэнне, але і перайсці да практычных спраў, актывізаваць нацыянальныя і міжнародныя намаганні, нацэленыя на павышэнне ўзроўню пісьменнасці ва ўсім свеце.
Рэспубліка Беларусь уступіла ў XXI стагоддзе з развітай сістэмай адукацыі. Па ўзроўні пісьменнасці дарослага насельніцтва і моладзі, паказчыкам паступлення дзяцей у пачатковую і сярэднюю школу, колькасці студэнтаў вышэйшых навучальных устаноў наша краіна знаходзіцца на ўзроўні развітых краін Еўропы і Амерыкі. Паводле Дакладу аб развіцці чалавека Праграмы развіцця ААН Беларусь апярэджвае ўсе краіны СНД па ўзроўні пісьменнасці дарослага насельніцтва (99,6 %), а таксама мае адзін з самых высокіх у свеце ўзроўняў пісьменнасці моладзі (99,8 %).
Прапанаваная чытачам выстаўка налічвае каля 100 дакументаў на рускай, англійскай і нямецкай мовах. Гэта кнігі, перыядычныя выданні, мімеаграфаваныя матэрыялы ААН, брашуры, буклеты.
Экспазіцыя ўключае наступныя тэматычныя раздзелы:
- Пісьменнасць і адукацыя для ўстойлівага развіцця. Дзесяцігоддзе пісьменнасці ААН. Дзесяцігоддзе ААН па адукацыі для ўстойлівага развіцця;
- Міжнародныя прававыя дакументы ў галіне адукацыі. Праграма ЮНЕСКА “Адукацыя для ўсіх”;
- Міжнароднае і рэгіянальнае супрацоўніцтва ў галіне адукацыі. Міжнародныя абмены;
- Ад пачатковай адукацыі да вышэйшай школы. Распаўсюджванне пісьменнасці і базавая адукацыя для дарослых;
- Сістэма адукацыі і яе ўдасканаленне ў Рэспубліцы Беларусь.
Выстаўка будзе цікавая спецыялістам у сферы адукацыі, выкладчыкам ВНУ і агульнаадукацыйных школ, студэнтам, а таксама ўсім, хто цікавіцца сучаснымі праблемамі развіцця адукацыі.
Карысныя спасылкі
ЮНЕСКА
- Міжнародны дзень пісьменнасці
- Дзесяцігоддзе пісьменнасці ААН
- UN Decade of Education for Sustainable Development (2005–2014)
- Пісьменнасць для ўсіх
- Адукацыя для ўсіх
- EDUCAIDS – The Global Initiative on Education and HIV/AIDS
Арганізацыя Аб’яднаных Нацый
- Міжнародны дзень пісьменнасці
- Literacy rates – Achieve universal primary education (Millennium Development Goal 2)
- Партал адукацыі ААН
- UN Literacy Decade – Education for All (2003–2012)
ЮНІСЭФ
- UN Girls’ Education Initiative
- Basic education and gender equality
- Настаўнікі расказваюць пра навучанне
Праграма развіцця ААН
- Goal 2: Achieve universal primary education (Millennium Development Goals)
- Індэкс развіцця чалавечага патэнцыялу – пісьменнасць