З 6 жніўня па 8 верасня ў аддзеле абслугоўвання афіцыйнымі дакументамі (аванзала, пам. 207) адкрыта выстаўка “АБСЕ і сучасныя выклікі”, прысвечаная 40-годдзю стварэння Арганізацыі па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе (АБСЕ).
Арганізацыя па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе з’яўляецца найбуйнейшай рэгіянальнай арганізацыяй, у склад якой уваходзяць 57 дзяржаў Еўропы, Цэнтральнай Азіі і Паўночнай Амерыкі.
Мандат АБСЕ ахоплівае шырокае кола пытанняў у рамках ваенна-палітычнага, эканоміка-экалагічнага і чалавечага вымярэнняў: барацьба з тэрарызмам, кантроль над узбраеннямі, меры па ўмацаванні даверу і бяспекі, падтрыманне эканамічнай і экалагічнай бяспекі, а таксама развіццё дэмакратычных інстытутаў, вяршэнства закона і абарона праў чалавека. Рашэнні ў АБСЕ прымаюцца на аснове кансенсусу, усе дзяржавы-ўдзельніцы маюць аднолькавы статус. Усёабдымны падыход АБСЕ да пытанняў бяспекі і шырокі склад удзельнікаў робяць арганізацыю важным і ўнікальным міжнародным форумам для палітычнага дыялогу.
Гісторыя стварэння АБСЕ бярэ пачатак ад склікання ў 1973 годзе Нарады па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе (НБСЕ). Нарада была склікана па ініцыятыве СССР і сацыялістычных дзяржаў Еўропы як пастаянны міжнародны форум прадстаўнікоў 33 еўрапейскіх дзяржаў, а таксама ЗША і Канады для выпрацоўкі мер памяншэння ваеннага супрацьстаяння, умацавання міжнароднай разрадкі, стабільнасці і бяспекі на еўрапейскім кантыненце. Нарада праводзілася ў некалькі этапаў, і пасля трох гадоў кансультацый 1 жніўня 1975 года ў сталіцы Фінляндыі Хельсінкі кіраўнікі 35 дзяржаў падпісалі Заключны акт Нарады па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе (Хельсінкскія пагадненні). Гэты дзень і з’яўляецца афіцыйнай датай стварэння Арганізацыі па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе (АБСЕ).
Хельсінкскі Заключны акт зацвердзіў дзесяць прынцыпаў, якімі дзяржавы-члены павінны кіравацца ва ўзаемных адносінах. Сярод гэтых прынцыпаў – непарушнасць меж, якія склаліся пасля Другой сусветнай вайны, мірнае ўрэгуляванне спрэчак, павага праў чалавека і асноўных свабод, супрацоўніцтва паміж дзяржавамі. Хельсінкскі акт стаў важным крокам на шляху фарміравання сістэмы агульнаеўрапейскай бяспекі.
1 студзеня 1995 года НБСЕ была ператворана ў Арганізацыю па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе (АБСЕ).
Рэспубліка Беларусь з’яўляецца паўнапраўным членам АБСЕ з 30 студзеня 1992 года. Беларусь прымае актыўны ўдзел падчас выпрацоўкі і прыняцця рашэнняў і дакументаў АБСЕ і тым самым уносіць свой уклад у развіццё агульнаеўрапейскага дыялогу па пытаннях бяспекі і супрацоўніцтва. Удзел Беларусі ў дзейнасці арганізацыі ажыццяўляецца праз работу ў рамках Пастаяннага савета АБСЕ, Форума па супрацоўніцтве ў галіне бяспекі, Сумеснай кансультатыўнай групы і Кансультатыўнай камісіі па адкрытым небе, а таксама праз практычную рэалізацыю прынцыпаў і механізмаў, закладзеных у асноватворных дакументах АБСЕ. З 1992 года ў Вене (Аўстрыя) дзейнічае Пастаянная дэлегацыя Рэспублікі Беларусь у АБСЕ.
На выстаўцы прадстаўлена каля 100 дакументаў. Вялікую частку экспазіцыі складаюць дакументы АБСЕ на рускай і англійскай мовах: кнігі, перыядычныя выданні, брашуры, буклеты.
Выстаўка змяшчае наступныя тэматычныя раздзелы:
- АБСЕ: гісторыя стварэння, структура, асноўныя мэты і задачы.
- Ваенна-палітычная сфера дзейнасці АБСЕ.
- Роля АБСЕ ва ўрэгуляванні асобных канфліктаў.
- Эканамічная і экалагічная сферы дзейнасці АБСЕ.
- Дзейнасць АБСЕ ў галіне захавання праў чалавека.
- Развіццё дэмакратычных інстытутаў і маніторынг выбараў.
- Удзел Рэспублікі Беларусь у дзейнасці АБСЕ.
Прадстаўленая выстаўка будзе цікавая студэнтам, магістрантам, выкладчыкам сацыяльных і палітычных дысцыплін, спецыялістам у галіне міжнароднага права, сусветнай палітыкі, міжнародных адносін і праў чалавека, а таксама ўсім, хто цікавіцца працэсамі еўрапейскай інтэграцыі і сістэмай фарміравання агульнаеўрапейскай бяспекі.
Карысныя спасылкі
- Арганізацыя па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе
- Парламенцкая асамблея АБСЕ
- Бюро па дэмакратычных інстытутах і правах чалавека (БДІПЧ)
- Вярхоўны камісар па справах нацыянальных меншасцей
- Прадстаўнік па пытаннях свабоды СМІ
- Пастаянная дэлегацыя Рэспублікі Беларусь у АБСЕ
Дакументы
