З 28 сакавіка па 29 мая ў зале прававой інфармацыі (пам. 207b) адкрыта тэматычная выстаўка “Космас і права”, прысвечаная 55-годдзю першага палёту чалавека ў космас.
12 красавіка 1961 года ў СССР была ажыццёўлена самая фантастычная і дзёрзкая мара чалавецтва – палёт чалавека ў космас.
Зразумела, заваяванне чалавекам касмічнай прасторы – гэта свята не толькі нацыянальнага, але і сусветнага значэння. Таму ўжо праз 7 гадоў, у 1968 годзе, Генеральная канферэнцыя міжнароднай авіяцыйнай федэрацыі па ініцыятыве СССР прыняла рашэнне абвясціць 12 красавіка Сусветным днём авіяцыі і касманаўтыкі, які шырока адзначаецца ў многіх еўрапейскіх краінах і ЗША.
Засваенне космасу ідзе поўным ходам. На Зямлі дзейнічае каля двух дзясяткаў касмадромаў, вакол планеты працуюць тысячы спадарожнікаў, на арбіце ўжо пабывала каля 500 чалавек, зараджаецца касмічны турызм, у планах – засваенне Месяца і экспедыцыя на Марс. Касмічная дзейнасць чалавецтва становіцца ўсё больш маштабнай і разнастайнай. А гэта значыць, што пры яе рэгуляванні ўсё часцей прыходзіцца сутыкацца з юрыдычнымі пытаннямі.
Міжнароднае касмічнае права вядзе свой адлік з 1967 года, калі Генеральнай Асамблеяй ААН быў прыняты і адкрыты для падпісання Дагавор аб прынцыпах дзейнасці дзяржаў па даследаванні і выкарыстанні касмічнай прасторы, уключаючы Месяц і іншыя нябесныя целы. На працягу наступнага дзесяцігоддзя падмурак гэтай галіны міжнароднага права быў практычна сфарміраваны: асноўныя прававыя інстытуты касмічнага права атрымалі замацаванне ў пяці міжнародных дагаворах ААН, якія і сёння застаюцца пуцяводнымі для дзяржаў, што ажыццяўляюць даследаванне і выкарыстанне касмічнай прасторы.
Другая генерацыя была сфарміравана ў 80–90-я гады ХХ ст. рэзалюцыямі Генеральнай Асамблеі ААН, гэта значыць актамі так званага “мяккага права”. У адрозненне ад “цвёрдага”, дагаворнага права, нормы якога з’яўляюцца абавязковымі для дзяржаў і іншых суб’ектаў, “мяккае права” не стварае пэўных праў і абавязкаў, а толькі дае арыентацыю, рэкамендуе тую або іншую лінію паводзін.
Міжнароднае касмічнае права сёння – сістэма, якая дынамічна развіваецца, якую можна лічыць асновай глабальнай касмічнай бяспекі. Гэта сістэма мае ўнікальныя асаблівасці і будуецца на прынцыпах бяспекі. Міжнароднае касмічнае права таксама знаходзіцца ў цесным узаемадзеянні з нацыянальнымі заканадаўчымі актамі, мае рэгіянальныя асаблівасці. Трансфармацыі рэалій касмічнай сферы дзейнасці прыводзяць да неабходнасці адаптацыі норм міжнароднага касмічнага права да новых умоў.
Экспазіцыя налічвае каля 60 дакументаў: кніг, брашур, перыядычных выданняў, аўтарэфератаў дысертацый на рускай і англійскай мовах.
Выстаўка змяшчае наступныя тэматычныя раздзелы:
- Касмічнае права як галіна сучаснага міжнароднага права.
- Гісторыя развіцця касмічнага права ў дакументах.
- Міжнароднае супрацоўніцтва ў космасе: прававыя пытанні.
- Міжнародна-прававая адказнасць дзяржаў за дзейнасць у космасе.
- Пытанні міжнароднага права па выкарыстанні касмічнай прасторы ў ваенных мэтах.
- Прававое рэгуляванне дагаворных адносін у касмічным праве.
- Космас, навука, эканоміка, экалогія і сродкі сувязі.
Выстаўка можа быць карыснай як курсантам, студэнтам, аспірантам, так і шырокаму кругу чытачоў, якія цікавяцца праблемамі касмічнага права.
Тэлефон для даведак: (8 017) 293 27 28.
 |
 |
 |
